تاثیر آمدن غولهای گازی بر روابط ایران/صادرات گاز ایران به اروپا، به صرفه است؟
یک کارشناس ارشد گاز و انرژی، به ابهامات مختلف در خصوص احتمال همکاریهای جدید گازی ایران در سایه «مجمع کشورهای صادرکننده گاز» پاسخ داد و متذکر شد: گردهمایی بزرگان گاز در ایران را نمیتوان دال بر پس گرفتن دبیرکلی از ایران دانست.
نرسی قربان در گفتوگو با اقتصادنیوز، در خصوص تاثیر حضور کشورهای اروپایی در «مجمع کشورهای صادرکننده گاز»( GECF) گفت: اینکه میگویند لزوما در سایه اجلاس گازی پیش رو، برخی کشورها با هم صحبت میکنند و به بهانه همکاریهای گازی در این اجلاس حضور پیدا میکنند، درست نیست. چرا که این اجلاس پیش از این هم برگزار شده است. طبیعی است که وقتی سران کشورهایی در یک اجلاس حضور دارند، مذاکرات در همه زمینهها ممکن است انجام شود و نمیتوان حضور آنها را برای مذاکره با ایران دانست.
وی در خصوص احتمال پس گرفتن دبیرکلی ایران از سوی روسیه، گفت: پس گرفتن دبیر کلی هم مطرح نیست که دلیل آن هم واضح است. دبیرکلی در یک چنین مجامعی، استانداردهای خود را دارد. هر سال یک مرتبه و طی مدت مشخصی با اجماع اعضاء، انتخاب میشود و اینطور نیست که لزوما به دلیل حضور مقامات ارشد روسیه در ایران، بتوان گفت که دبیرکلی واگذار میشود. الان هم با مکانیزم سابق است و گردهمایی بزرگان گاز را نمیتوان دال بر پس گرفتن دبیرکلی دانست.
برخی غولها، رقیب ایران هستند؛ امید به همکاری نداشته باشیم
قربان در خصوص فرصتهای این گردهمایی برای همکاریهای گازی ایران، گفت: باید همکاریهای گازی ایران با کشورهای دیگر را از منظر دیگری دید. چنین گردهمایی در حوزه گاز، برای همکاری کشورهای صادرکننده گاز است. در حالی که برخی معتقدند که برگزاری این اجلاس تاثیر در همکاریهای گازی ایران میگذارد. اینطور نیست. علت هم این است که ذات این اجلاس، برای همکاری است. اینکه آیا خروجی این اجلاس، یک همکاری مناسب برای ایران خواهد بود یا خیر، بستگی به عوامل مختلفی دارد که باید در نظر گرفته شود. در عین حال برخی از این کشورها رقیب هم هستند و تنها برای تبادل نظر در حوزه صادرات گاز گرد هم میآیند. این درست مانند اوپک نفت است که رقبا گرد هم میآیند تا برای مسائل مشترک، راهحلهای مشترکی را ارائه کنند. از این منظر بازهم نمیتوان گفت که لزوما یک همکاری خوب برای ایران شکل میگیرد یا خیر.
تجارت گازی ایران در حال شکلگیری است
وی در خصوص فرصتهایی که ممکن است به دلیل برگزاری «مجمع کشورهای صادرکننده گاز» در ایران برای این کشور فراهم شود، به اقتصادنیوز گفت: به طور کلی صادرات گاز ایران در چند سال قبل، بر مبنای روال مشخصی بوده است. ابتدا مصارف داخلی تامین میشود، تزریق بودجه صورت گیرد واگر صنایع گازبر هم تامین گاز شدند، در آن صورت صادرات گاز انجام میشود. هرچند که تاکنون هم این صادرات چندان زیاد نبوده است. در شرایط فعلی پروژههای انتقال گاز به پاکستان، عراق و ترکیه صورت میگیرد. شاید بتوان گفت که با برداشته شدن تحریمها و تولید بیشتر گاز، وارد فاز تجارت گاز میشویم. اگر چنین شرایطی فراهم شود- که به نظر میرسد در چند سال انجام خواهد شد- میتوان امید داشت که دیگر گازی از ترکمنستان وارد نکنیم. البته این مساله لزوما نمیتواند ربطی به ورود کشورهایی داشته باشد که در حوزه صادرات گاز فعال هستند.
صادرات گاز به اروپا، به صرفه است؟
این کارشناس ارشد گاز در خصوص احتمال اتصال ایران به رینگ صادراتی گاز اروپا، گفت: مساله صادرات گاز ایران به اروپا جدید نیست. در 40 سال گذشته این مساله جزء برنامههای ایران بوده است. هم به صورت گاز مایع و هم به صورت خط لوله در دستور کار بود و حتی گفتوگوهایی هم در این رابطه انجام شده که البته به نتیجه درستی نرسیده است. در حال حاضر گاز اروپا به اندازه کافی از منابع مختلف تامین میشود. تنها چیزی که اروپاییها به آن معتقد هستند، تامین گاز از منابع غیرمتمرکز است. از این منظر می توان گفت که علاقهمندی به گاز ایران زیاد است. اینکه آیا با شرایط فعلی اقتصاد جهانی و در نظر گرفتن قیمت گاز و حتی خرج سنگین انتقال گاز با لوله، صرفه اقتصادی برای چنین کاری وجود دارد یا خیر، باید بررسی شود.