سکوت و بی‌رونقی در بازار مسگرهای شیراز/ صدای چکش مسگرهای شیراز دیگر شنیده نمی‌شود
چند سالی است صدای سنگین چکش در بازار مسگرهای شیراز شنیده نمی‌شود و انگار این بازار با کم رونقی مسگری سنتی در سکوتی بی‌سابقه فرو رفته است؛ سکوتی که هرگز این چنین از این بازار بر خاطره تاریخ ثبت نشده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، بازار مسگرهای این شهر که با بیش از یک قرن سابقه، مهمترین محل ساخت و فروش ظروف و سایر وسایل مسی محسوب می‌شد، اکنون از آن چیزی جز تابلویی در سردر، باقی نمانده است.
این بازار که بازار مرغ و اردوبازار را به یکدیگر مرتبط می‌کند، در زمان قاجاریه بر اثر زلزله ویران شد و در سال 1299 ه.ق مرمت شد، اما اکنون زلزله‌ای فرهنگی چهره آن را آنقدر در هم ریخته است که نشانی از بازاری که زمانی امام قلی خان در غرب مدرسه خان بنیان نهاد، ندارد.
چند سالی است که سرخی مس از بازار مسگرها رخت بر بسته است و مسگری‌ها عمدتا جای خود را به مغازه‌های اسباب بازی و لباس فروشی داده‌اند. معدود مغازه‌هایی که هنوز رنگ مس به خود دارند نیز تنها به فروش مس‌های کارخانه‌ای اصفهان اختصاص دارد.
این شرایط حسن زندگانی قدیمی‌ترین مسگر این بازار را نگران آینده این حرفه اصیل شیرازی کرده است. سالمندی معدود استادکاران این حرفه سنتی، بی‌انگیزگی جوانان در ورود به این پیشه و عدم توجه و حمایت مالی مسئولان از جمله نگرانی‌های این استادکار مسگر است.
سلمان گورنگی، رئیس اتحادیه تعاونی‌های صنایع دستی استان فارس، مسگری را پیشه‌ای فاقد گردش مالی و پولی مناسب می‌داند و از اینکه باید مسگری را هنری عملا منسوخ شده دانست، ابراز تاسف می‌کند.
اکنون سازمان میراث فرهنگی فارس کمر همت به احیای بازار مسگرها بسته است. این خبر را زهرا الحمدی معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی فارس داد و بیان کرد: برنامه مستند نگاری احیا با هدف ارزیابی صنایع دستی درحال انجام است.
مسگری سنتی در اولویت این طرح قرار دارد تا جایی که با برگزاری کلاس‌های آموزشی و جذب هنرجویان علاقه‌مند نخستین گام‌ها دراین زمینه برداشته شده است و هاشم توتونچی از پیشکسوتان عرصه فلز سرخ، از ابتدای آذر به تربیت مسگرانی مستعد می‌پردازد.
حسن زندگانی معتقد است آموزش به همراه حمایت قانونی و مالی از جوانان علاقه‌مند و شاغلین به این حرفه می‌تواند راهگشای کسادی این روزهای مسگری و بازار مسگرها باشد و این نیازمند توجه بیش از پیش مسئولان سازمان میراث فرهنگی است.
این در حالی است که به گفته گورنگی با وجود اینکه بسیاری از صنایع دستی در چند سال اخیر دارای تعاونی شده‌اند، به دلیل عدم وجود شاغلان کافی و نبود گردش مالی مناسب در عرضه مسگری، شرایط برای تشکیل تعاونی مسگرها فراهم نیست.
اکنون مسگری‌ها در بازار مسگرها در اقلیت قرار دارند و مهمانان ناخوانده این بازار تاب و حوصله صدای ضربات چکش بر تن مس را ندارند و با محدود ضربات چکش حاج حسن زندگانی لب به اعتراض می‌گشایند و راه گله در پیش می‌گیرند.
زندگانی ماندگاری مس‌های دست‌ساز شیرازی را به رخ مس‌های کارخانه‌ای می‌کشد و از درازی عمر این مس‌ها می‌گوید، مس‌هایی که نه جایی برای ساختن در بازار دارد و نه کارگاهی که پر از صدای چکش و مس‌های زیبا و ماندگار شود.
مسگری اکنون در معرض توجه سازمان میراث فرهنگی قرار گرفته است و با تمام اقدامات این سازمان و علاقه‌ای که به احیای صنایع و هنرهای بومی استان احساس می‌شود، تنها در صورتی که آموزش جوانان تازه نفس با حمایت‌های مالی و توجه به پیشکسوتان این پیشه اصیل همراه شود، می‌توان به رونق مجدد این هنر دیرین چشم امید دوخت.
