تلاش مرکز داوری خانه صنعت، معدن و تجارت فارس برای کاهش پرونده‌های قضایی

زهرا مطهری – روزنامه تماشا
* مرکز داوری خانه صنعت، معدن و تجارت فارس در کشور پیشرو است
آیین ملی ویدئوکنفرانسی افتتاح سازمان داوری صنعت، معدن و تجارت با حضور مقامات عالی رتبه قوه قضاییه برگزار شد و خانه صنعت، معدن و تجارت فارس به عنوان یکی از پیشروان ایجاد مرکز داوری و فعالترین نهاد مؤثر در این حوزه در مراسم مذکور حضور داشت.
به گزارش «تماشا»، معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان فارس و سرپرست دادگاه های تجدید نظر فارس که همزمان با برگزاری این مراسم در خانه صنعت معدن و تجارت فارس حضور داشت، گفت: مراکز و مؤسسات داوری از ۵ سال قبل در استان فارس شروع به کار کرده اند و تاکنون ۸۰ مؤسسه داوری در فارس تشکیل شده که از این تعداد ۳۰ واحد در شیراز و مابقی در شهرستان های استان قرار دارد.
اسماعیل اکبری سرعت در رسیدگی، کاهش تشریفات و به تبع آن کاهش اطاله دادرسی و کوتاه تر شدن مراحل رسیدگی به پرونده ها را از مزیت های مؤسسات و مراکز داوری برشمرد و ادامه داد همچنین از مهم ترین مزیت های مؤسسات و مراکز داوری آن است که از داوران تخصصی در هر حوزه استفاده می شود و در عین حال تمامی مراحل داوری محرمانه است.
اکبری خاطر نشان کرد : هزینه داوری در مؤسسات و مراکز داوری کمتر است که به تبع آن هزینه طرفین دعوی کاهش 
می یابد.
وی افزود: علاوه بر این برخلاف رسیدگی به پرونده ها در دادگاه و دادگستری که طرفین در انتخاب قاضی نقشی ندارند در مراکز و مؤسسات داوری افراد می توانند خودشان نسبت به تعیین داور اقدام نمایند و این کار به صورت توافقی بین طرفین دعوی انجام می شود.
معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری فارس از مرکز داوری خانه صنعت، معدن و تجارت فارس به عنوان یکی از مراکز موفق و مؤثر در این استان نام برد و یادآور شد: فعالیت مؤثر و بهینه مرکز داوری خانه صنعت، معدن و تجارت فارس از حدود ۲ سال شروع شده و در این مدت برای ۷۰ پرونده رای صادر شده 
است.
اکبری با بیان اینکه مرکز داوری خانه صنعت معدن و تجارت استان فارس در کشور پیشرو است، اظهار امیدواری کرد: این رویکرد در فعالیت سایر رسته های شغلی نیز مد نظر قرار گیرد.
معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان فارس در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: از سال ۹۹ در مراکز و مؤسسات داوری فارس به ۲۱ هزار پرونده رسیدگی شده که از این تعداد قریب ۶۰درصد از آنها به صلح و سازش منجر گردیده است.
اکبری با بیان اینکه برای برخی پرونده ها ظرف مدت یک ماه رای صادر شده است، خاطرنشان کرد: مراکز و مؤسسات داوری در دو حوزه عمومی و تخصصی فعالیت میکنند. در این میان مراکز و مؤسسات داوری عمومی به تمامی پرونده ها 
می توانند ورود کنند اما مراکز و مؤسسات داوری تخصصی همچون خانه صنعت و معدن مختص تجار و تولیدکنندگان است یا اتحادیه املاک اختصاص به اختلافات ملکی داشته و یا مرکز داوری اتاق اصناف در حوزه اختلافات صنفی و مرکز داوری اتاق تعاون به اختلافات تعاونگران با شرکت های تعاونی رسیدگی 
می کند.
وی تأکید کرد: در معاونت پیشگیری از وقوع جرم دادگستری فارس آموزش های تخصصی به داوران ارائه می شود و تمامی داوران موظف به گذراندن  مراحل آموزشی حرفه ای هستند؛  در این راستا چنانچه پس از دریافت نمره قبولی از آزمون های برگزار شده موفق به دریافت  کد داوری و انجام امر داوری می شوند. 
اکبری توصیه کرد: افراد برای آنکه گرفتار دادرسی در دادگاه ها نشوند در قراردادهای خصوصی اعم از قراردادها و معاملات منقول و غیرمنقول اعم کوچک و بزرگ، اسناد تجاری، خرید و فروش اتحادیه ها، ساخت و ساز و سایر موارد از شرط داوری استفاده کنند که البته باید استفاده از افراد دارای صلاحیت علمی و دارای کد داوری از طرف کانون داوران مورد نظر قرار گیرد.
معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان فارس با توصیه اکید مبنی بر آنکه مردم برای تعیین داور به مؤسسات داوری مراجعه کرده و برای جلوگیری از سوء استفاده و بروز هرگونه مشکلی از انتخاب داوران فاقد مجوز و کد خودداری نمایند، افزود: اگر افراد به این مهم توجه نکنند و از داوران فاقد کد و مجوز استفاده نمایند چنانچه در مراحل داوری دچار مشکل شوند و متحمل ضرر و زیان گردند نمی توانند از حمایت کانون داوری برخوردار شوند. 
وی با بیان اینکه هنرمندان و روزنامه نگران  نیز می توانند از شرط داوری استفاده کنند، خاطرنشان کرد: مرکز داوری حوزه رسانه نیز در فارس راه اندازی شده است. 
او خاطر نشان کرد : مراکز و مؤسسات داوری، واحدهایی خصوصی هستند که قوه قضاییه بر آن نظارت دارد و تمامی هزینه ها تا مرحله صدور رای توسط بخش خصوصی تأمین می شود.
اکبری با تأکید بر اینکه آرای صادره از سوی مرکز داوری توسط اجرای احکام دادگستری فارس مورد ضمانت اجرایی قرار دارد، بیان داشت: هیچ تفاوتی بین آرای صادر شده از سوی دادگستری با آرا و احکام صادر شده از سوی هیأت های داوری وجود 
ندارد.
وی گفت: خوشبختانه با راه اندازی مراکز و مؤسسات داوری شاهد کاهش ورودی پرونده به دادگستری های فارس هستیم که در این راستا قضات فرصت بیشتری برای رسیدگی به سایر پرونده های ورودی به سیستم قضایی را دارند. 
* اعلام آمادگی خانه صنعت، معدن و تجارت فارس برای ارائه آموزش به مراکز داوری خانه‌های صنعت و معدن سراسر کشور
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت فارس نیز در این مراسم عنوان کرد: مرکز داوری این تشکل از مرداد ماه سال ۹۸ به عنوان اولین مرکز داوری خانه های صنعت معدن و تحارت کشور فعالیت خود را آغاز کرده است. 
سهراب شرفی با اشاره به اینکه از زمان آغاز به کار این مرکز تا به امروز ۲۱۸ مورد پرونده به این مرکز وارد شده است، عنوان کرد: بخش عظیمی از پرونده های مذکور با مصالحه خاتمه یافته و ۷۰ پرونده نیز در طول مدت فعالیت این مرکز به سرانجام رسیده است. 
وی با عنوان اینکه طرفین دعوا به دلیل حضور داوران متخصص در این مراکز به دنبال ابطال نتایج دعاوی خود نیستند، گفت: به دنبال عملکرد مطلوب مرکز داوری خانه صنعت، معدن و تجارت فارس سایر خانه های صنعت ومعدن کشور نیز نسبت به راه اندازی مرکز داوری مشتاق شده اند. 
رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت فارس برای ارائه هر گونه راهنمایی و آموزش به مراکز داوری خانه های صنعت و معدن در سراسر کشور اعلام آمادگی کرد و گفت: تمامی تشکل های مذکور می توانند به صورت حضوری یا آنلاین از آموزش های خانه صنعت و معدن فارس بهره برده و استفاده کنند.
شرفی بر متعهد بودن داوران مرکز داوری این تشکل تأکید و عنوان کرد: داوران ما با توجه به زمان های تعیین شده در مرکز حضور یافته و با ایجاد یک فضای تعاملی سعی در در ایجاد مصالحه میان طرفین دعوا دارند.
* فعالیت تخصصی و اعتمادسازی مرکز داوری خانه صنعت، معدن و تجارت فارس 
رئیس مرکز داوری خانه صنعت، معدن و تجارت فارس نیز در این آیین با اشاره به نقش کلیدی نهادهای داوری در کاهش ورودی پرونده ها به دادگستری عنوان کرد: فعالیت مراکز داوری به ویژه مرکز داوری خانه صنعت، معدن و تجارت فارس نقش بسیار مهمی در کاهش ورودی پرونده به دادگستری دارد.
 علیرضا صالحی با عنوان اینکه حجم قابل توجهی از پرونده های دادگستری فارس مرتبط با دعاوی صنعتگران و تجار است، اظهار کرد: امروز فعالیت نهادهای شبه قضایی مانند مراکز داوری یک راهبرد مهم در سیاست قضایی برای حل و فصل اختلافات حقوقی و کیفری است. 
وی با توضیح اینکه پرونده هایی با عناوین فسخ قرارداد، ابطال و بطلان معامله، دعاوی مالی و غیر مالی در حوزه صنعت، معدن و تجارت در مرکز داوری تشکیل 
می شود، گفت: مرکز داوری مذکور عملکردی تخصصی داشته و به لحاظ عملکرد سازمانی آن مورد اعتماد مجموعه زیربط می باشد. 
رئیس مرکز داوری خانه صنعت، معدن و تجارت فارس نبود موانع قضایی در مراکز داوری را از مزیت های کارکرد این نهادها دانست و اظهار کرد: در دعاوی دادگاه ها با مواردی مانند اختلاف در صلاحیت ها مواجه هستیم و این در حالی است که تعیین صلاحیت داور در مراکز داوری با توافق طرفین انجام می شود. 
صالحی همچنین فعالیت مراکز داوری را راه حلی مؤثر برای جلوگیری از اطاله دادرسی و رسیدگی توأم با دقت و جلب رضایت طرفین با سرعت بالا دانست و گفت : در محاکم قضایی رسیدگی به یک پرونده ممکن است ماه ها و حتی سال ها به طول انجامد، در حالیکه در مراکز داوری نهایت مهلت رسیدگی به یک پرونده سه ماه می باشد. داور پرونده در مدت مذکور باید انشای رای کرده و نتیجه رسیدگی را اعلام نماید ضمن اینکه این رای قطعی و لازم الاجرا ست.
وی اکرام طرفین دعوا را دیگر از ویژگی های رسیدگی به پرونده های موجود در مراکز داوری دانست و گفت: در مراکز قضایی به دلیل آمار بالای مراجعه کنندگان چنین شرایطی وجود ندارد. 
رئیس مرکز داوری خانه صنعت، معدن و تجارت فارس با عنوان اینکه آرای صادر شده در مراکز داوری را از دقت و تخصص ویژه ای برخوردار است، گفت: حجم پایین پرونده های ورودی به این مراکز و دانش و تخصص داوران شرایط مذکور را باعث می شود. 
صالحی خاطر نشان کرد هزینه دادرسی دعاوی مالی در مرحله بدوی در مراکز قضایی معادل ۵/۳ درصد از ارزش خواسته است در خالیه در مراکز داوری این هزینه ها به شدت تعدیل 
می شود. 
وی محرمانه بودن رسیدگی و احساس بی طرفی داوری برای طرفین دعوا را از دیگر نکات مثبت رسیدگی به پرونده ها در مراکز داوری عنوان و اظهار کرد: تمام تجار و صنعتگران از فرصت ایجاد شده در مرکز داوری خانه صنعت، معدن و تجارت فارس برای رسیدگی به دعاوی احتمالی استفاده کرده و دعاوی خود را در این مرکز اقامه کنند.